Οι διάλεκτοι μας
Paklava/ππακλαβάς
Credit: SharedWords
Όταν δύο κοινότητες ζουν χωριστά για περισσότερα από 40 χρόνια, είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν και συνέπειες οι οποίες αναμφισβήτητα επηρεάζουν και την γλώσσα ή, για ‘μας τουλάχιστον, επηρεάζει την πολύτιμη διάλεκτο μας, την Τουρκοκυπριακή και την Ελληνοκυπριακή.
Φανταστείτε λοιπόν το πόσο ξαφνιάστηκα και απογοητεύτηκα όταν αντιλήφθηκα πόσο πολύ είχε αλλάξει η Τουρκοκυπριακή διάλεκτος. Για ‘μένα, το πόσο είχε επηρεαστεί η διάλεκτος ήταν μία συνεχής υπενθύμιση της διχοτόμησης της Κύπρου μας.
Θα σταματήσω λίγο εδώ όμως για να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα. Λόγω του ότι κανένας πλέον δεν μιλούσε με τον ίδιο τρόπο που μιλούν οι Τουρκοκύπριοι στην Ποταμιά, με έκανε να νοιώθω προδομένη και κατά κάποιο τρόπο αποκλεισμένη. Φυσικά, αυτό ήταν πολύ αφελές εκ μέρους μου. Πρώτα απ ‘όλα η Ποταμιά είναι χωριό (γενικά οι άνθρωποι μιλούν διαφορετικά στα χωριά της Κύπρου, αν και κατά τις τελευταίες δεκαετίες αυτή η διαφορά έχει μειωθεί) και παρέμειναν, κατά κάποιο τρόπο, μέσα σε μία χρονοκάψουλα όπου κάποια πράγματα όπως η γλώσσα, διατηρήθηκαν αναλλοίωτα για δεκαετίες.
Τώρα που άρχισα να ξαναμαθαίνω Τουρκικά, δεν μπορώ να αρνηθώ το ότι στην πιο «βαριά», αυθεντική τους μορφή και οι δυο διάλεκτοι ακόμη ακούγονται παρόμοιες στα αυτιά μου.
Κάποτε διερωτώμαι εάν υπάρχει κανένας άλλος που συνειδητοποιεί αυτή την ομοιότητα. Υπάρχει ακόμη εκείνος ο ίδιος αργός, μελωδικός ρυθμός που χαρακτηρίζει και τις δύο διαλέκτους. Έχει γίνει για ‘μένα σαν μια μαγευτική εμπειρία, όταν προσπαθώ (μερικές φορές, κρυφακούγοντας) να ακούσω εάν αυτή η μελωδία υπάρχει ακόμη, επειδή για ‘μένα αυτή αποτελεί επιβεβαίωση ότι, παρόλο που οι δύο κοινότητες ζούσαν χωριστά για 40 χρόνια, μία πτυχή της ταυτότητας που συμπεριλαμβάνει και τις δύο κοινότητες δεν έχει χαθεί ακόμα. Μία πτυχή του εαυτού μας που απορρέει και συνυπάρχει μέσα από τις ταυτότητές μας.
Για μένα η ταυτότητα αναμφισβήτητα συνδέεται με τη γλώσσα, τις συνήθειες, την έκφραση του σώματος και τις χειρονομίες, καθώς και με τις παραδόσεις. Στην Κύπρο είμαστε αρκετά τυχεροί, εμείς που μιλούμε τις διαλέκτους, να βρίσκουμε, τρόπον τινά, τους εαυτούς μας μαζί σ’ αύτη τη «μυστική κοινωνία»: οι διάλεκτοι ανήκουν σε ‘μας και μόνο εμείς τις καταλαβαίνουμε. Έχει πλάκα!
Σημείωμα
Η σημερινή αυτή ανάρτηση καταπιάνεται με το θέμα της γλώσσας και ως εκ τούτου, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μια εικόνα από το έργο SharedWords. Ένα κοινωνικό έργο, χρηματοδοτούμενο από το δίκτυο Peace it Together. Το έργο πραγματεύεται τις κοινές λέξεις – εδώ αναφερόμαστε στην Ελληνική και την Τουρκική γλώσσα καθώς και τις Κυπριακές διαλέκτους τους – με στόχο την παρακίνηση των Κυπρίων, στο να εστιάζονται στις ομοιότητές τους, παρά στις διαφορές.
Για περισσότερες πληροφορίες: www.facebook.com/Sharedworlds