Γιατί δεν λες ανοικτά ότι είσαι Τουρκοκύπρια;
Credit: www.cyprus.com
Όταν ήμουν 18 χρονών ένας στενός μου φίλος με ρώτησε το εξής: «Γιατί δεν λες του κόσμου ότι είσαι Τουρκοκύπρια;»
Η απάντηση όμως που του έδωσα ήταν πολύ απλή: «Όταν εσύ λες του κόσμου τι είσαι, τους λες ότι είσαι Ελληνοκύπριος;»
Παρόλο του ότι ήμουν μόνο 18 χρονών, αυτή η εμπειρία αποτέλεσε την αρχή της εξερεύνησης της δικής μου ταυτότητας, η οποία ξεκίνησε ουσιαστικά πολλά χρόνια αργότερα. Εντούτοις, ακόμη και τον τότε καιρό, φαίνεται ότι ήξερα ποιο μέρος της ταυτότητάς μου ήταν πιο σημαντικό και ποιο μέρος ήθελα να τονίζω περισσότερο: Δεν είμαι ΤΟΥΡΚΟκύπρια, είμαι ΤουρκοΚΥΠΡΙΑ. Όπως επίσης και ο φίλος μου, σίγουρα δεν είναι ΕΛΛΗΝΟκύπριος, αλλά ΕλληνοΚΥΠΡΙΟΣ.
Για πολλούς από ‘μας, στο δελτίο ταυτότητάς μας – εκείνο της Δημοκρατίας – λέει απλά Κύπριος/Κύπρια. Ποιο είναι το πρόβλημα δηλαδή; Εάν ένα επίσημο έγγραφο της Κυπριακής Δημοκρατίας δηλώνει ότι είμαστε απλά Κύπριοι, ούτε Ελληνοκύπριοι, ούτε Τουρκοκύπριοι, γιατί είναι τόσο σημαντικό για κάποιους από ‘μας να δηλώνουμε ότι είμαστε το ένα ή το άλλο;
Σε ένα κόσμο ρευστό και σε μια ακόμα πιο ρευστή Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου οι άνθρωποι κινούνται συνεχώς από τη μία χώρα στην άλλη, πόσο σημαντική έχει γίνει η αντίληψη της ταυτότητας για ‘μας;
Γιατί στην Κύπρο όλοι μας έχουμε τέτοιες έμμονες; Έχουμε το δικαίωμα να έχουμε αυτή την εμμονή; Δεν είμαστε όλοι Κύπριοι τέλος πάντων;
Σίγουρα δεν μπορώ να απαντήσω σε αυτό το ερώτημα για κανέναν άλλον, αλλά γνωρίζω για τον εαυτόν μου ότι έχω εμμονή – τουλάχιστον προς το παρόν – με αυτό το θέμα. Παρά τους ισχυρισμούς μου ότι είμαι απλά Κύπρια, στην πραγματικότητα στο θέμα της ταυτότητας υπάρχουν πολλές άλλες πτυχές. Σε αυτό, πιστεύω, θα συμφωνήσουν πολλοί από εσάς, τους αναγνώστες.
Η αναζήτηση της ταυτότητας – ή, τουλάχιστον, τον ορισμό που δίνει ο καθένας μας για τη δική του ταυτότητα – συνδέεται με την έμφυτη επιθυμία να ανήκουμε κάπου. Όλοι μας θέλουμε να ανήκουμε κάπου, ένας τόπος που νοιώθουμε άνετοι και σαν στο σπίτι μας.
Τι γίνεται όμως αν αυτή η αίσθηση δεν μπορεί να επιτευχθεί με τον αναμενόμενο συμβατικό τρόπο; Ίσως ως Τουρκοκύπρια, το αναμενόμενο από τους άλλους, είναι να αισθάνομαι και να ταυτίζομαι, όσον αφορά την ταυτότητά μου, με την Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Ωστόσο, είμαι Τουρκοκύπρια της Ποταμιάς, ένα μικτό χωριό που βρίσκεται στο νότιο μέρος του νησιού, στα εδάφη που ελέγχονται από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Πώς μπορώ να βιώσω την αίσθηση του ανήκειν σε μια κοινότητα που δεν γνώρισα και δεν βίωσα ποτέ;